ΣΤΙΓΜΕΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΕΛΑΣΣΟΝΕΣ – FRANK ZAPPA
Γράφει ο Σταμάτης Γαλάνης
Ο Frank Vincent Zappa γεννήθηκε στην Βαλτιμόρη της Αμερικής το 1940. Ήταν μουσικός, συνθέτης, στιχουργός και παραγωγός. Από παιδική ηλικία ασχολήθηκε με την μουσική και έμαθε να παίζει διάφορα μουσικά όργανα όπως πιάνο, τρομπέτα, τύμπανα και κιθάρα. Υπήρξε σε όλα αυτοδίδακτος. Ως κιθαρίστας θεωρείται πλέον από τους πιο ικανούς. Οι μουσικές επιρροές του υπήρξαν τα blues, η jazz και αργότερα η afro-ethnic μουσική. Από την εφηβική του ωστόσο ηλικία αρχισε να συνθέτει κλασσική μουσική και να συμμετέχει σε διάφορα μουσικά σχήματα της εποχής ως drummer και κιθαρίστας. Το 1965 ίδρυσε τους MOTHERS OF INVENTION και το 1966 κυκλοφόρησε το πρώτο τους album, το οποίο και προκάλεσε αίσθηση και προβληματισμό στους κριτικούς. Μέσα στα χρόνια η μουσική του απέκτησε ένα εύρος που πολύ δύσκολα μπορούσε κανείς να κατηγοροποιήσει. Ο συνεχής πειραματισμός του σε παράξενους ήχους, η μίξη πολλών ειδών μαζί (jazz, ethnic, reggae, blues, rock n roll), και ο υπέρμετρος αυτοσχεδιασμός μέσα σε κάθε σύνθεση ήταν τα βασικά στοιχεία της μουσικής του Frank Zappa και της περίφημης μπάντας του. Υπό αυτό το πρίσμα δημιούργησε ένα δικό του χώρο – είδος μουσικής που κύριο του χαρακτηριστικό ήταν η επέκταση της μουσικής σε πολλά διαφορετικά επίπεδα, και το ταίριασμα πολλών μουσικών οργάνων και επιρροών. Το βασικό ωστόσο στοιχείο του Zappa ήταν η κοινωνική – πολιτική σάτιρα, και συγκεκριμένα η μανιώδης κριτική του στην Αμερικανική κοινωνία και τα οποιαδήποτε ταμπού της. Υπήρξε εκκεντρικός στιχουργός, όπου και άφησε εποχή με το περίφημο σλόγκαν «ποιος είπε ότι δεν υπάρχει χιούμορ στο rock n roll»! Η θεματολογία των τραγουδιών του είχε κυρίως να ασχοληθεί με όσα οι άνθρωποι αφήνουν στο περιθώριο ως κλισέ, ιδιωτικά και κυρίως «άβολα» για συζήτηση. Ο Zappa σατίριζε οτιδήποτε είναι εμφανές στον άνθρωπο, αλλά δεν θέλει να εξωτερικεύσει ή να παραδεχτεί ως φυσιολογική ή συμβατή ανθρώπινη συμπεριφορά. Όπως πχ η τάση του άνδρα για απιστία, ή κατά εκείνον, η υποκριτική θηλυκή σεξουαλική εγκράτεια. Μίλησε ανοιχτά για το σεξ, για την συμβατικότητα σε νόρμες, για τους ηθικούς κανόνες της κοινωνίας, για την εκκλησία, για την ομοφυλοφιλία, τα ναρκωτικά και την παράλογη χρήση τους, την υποκρισία και τον καθωσπρεπισμό, αλλά και για συγκεκριμένα κατεστημένα, πράγματα ή καταστάσεις όπως η μη ανεκτικότητα της κοινωνίας στην οποιοδήποτε διαφοροποίηση. Και φυσικά, όλα αυτά γίνονταν με καυστικό χιούμορ και επιθετική σατιρική διάθεση. Ο Frank Zappa είναι ένας από τους πιο παραγωγικούς μουσικούς παραγωγούς του 21ου αιώνα. Κυκλοφόρησε (με δική του παραγωγή) πάνω από 60 δίσκους στην 30ετή καριέρα του. Κάποιοι από τους πιο περίφημους είναι οι «FREAK OUT» (1966) «WE ARE ONLY IN IT FOR THE MONEY» (1968) το εξαιρετικό «APOSTROPHE» (1974), «ZOOT ALLURES» (1976) τα μνημειώδες «SHEIK YERBOUTI» και «JOE’s GARAGE» (1979) και «BROADWAY THE HARD WAY» (1988). Μεταξύ πολλών άλλων album στην δισκογραφία του, υπάρχουν επίσης κάποια που είναι μεγάλες ορχηστρικές συνθέσεις κλασσικής μουσικής. Κάποια από τα πιο αντιπροσωπευτικά τραγούδια της μουσικής του Zappa είναι τα «Baby, take your teeth out», «Don’t eat the Yellow snow», «Dirty love», «Broken hearts are for assholes», «The torture never stops», «Disco Boy», «Dancing Fool», «Stink-foot», «Cocaine decisions», «Peaches en Regalia», «My guitar wants to kill your Mama», και φυσικά το πασίγνωστο ραδιοφωνικό Hit «Bobby Brown». Ο Frank Zappa άφησε τεράστιο μουσικό έργο και μεγάλη τροφή για σκέψη και συζήτηση όταν έφυγε από την ζωή το 1993. Το είδος που υπηρέτησε ακόμα δεν έχει βρει όνομα ή μουσικό χώρο. Θεωρείται από πολλούς κριτικούς και θαυμαστές ως απλά, η παράξενη μουσική χώρα του Frank Zappa.
Στιγμές από τραγούδια του,
«Don’t you eat that yellow snow»
Dreamed I was an Eskimo
Frozen wind began to blow
Under my boots and around my toes
The frost that bit the ground below
It was a hundred degrees below zero
Watch out where the huskies go, and don’t you eat that yellow snow
«Dancing Fool»
I don’t know much about dancin’
That’s why I got this song
One of my legs is shorter than the other
And both my feets too long
Course now right along with ’em
I got no natural rhythm
But I go dancin’ every night
Hoping one day I might get it right
I’m a dancin’ fool
«Bobby Brown»
Hey there, people, I’m Bobby Brown
They say I’m the cutest boy in town
My car is fast, my teeth is shiny
I tell all the girls they can kiss my heinie
Here I am at a famous school
I’m dressin’ sharp and I’m actin’ cool
I got a cheerleader here wants to help with my paper
I’ll let her do all the work ‘n’ maybe later I’ll rape her
Oh God I am the American dream
I do not think I’m too extreme
An’ I’m a handsome sonofabitch
I’m gonna get a good job ‘n’ be real rich
Get a good, get a good, get a good, get a good job…
Σταμάτης Γαλάνης, Ιούλιος 2020
Ο Σταμάτης Γαλάνης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1982. Έχει σπουδάσει Ευρωπαικές σπουδές και Career Management στο πανεπιστήμιο του CENTRAL LANCASHIRE και κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο στις Διεθνείς Σχέσεις από το πανεπιστήμιο του LANCANSTER. Έχει εργαστεί στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστρία, αντίστοιχα. Από το 2011 ζει, εργάζεται και ονειρεύεται στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα, από παιδική ηλικία γράφει στίχους, κείμενα, πεζά και ποιήματα, και παράλληλα συνθέτει μουσική. Σχετικά με την μουσική, ενίοτε κυκλοφορεί αποσπάσματα από τις παραγωγές του στο διαδίκτυο και έχει δημιουργήσει δικό κανάλι στο YouTube. Παράλληλα μελοποιεί ποίηματα ομότεχνων συναδέλφων και συμμετέχει σε δικά του μουσικά σχήματα. Το 2015 ολοκλήρωσε κύκλο μαθημάτων του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με θέμα την «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΓΡΑΦΗ», από το οποίο επιτυχώς αποκόμισε πιστοποιητικό επιμόρφωσης με άριστη επίδοση. Το συγγραφικό του έργο ξεκίνησε το 2012, με την έκδοση της πρώτης ποιητικής συλλογής του, με τίτλο «ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ». Μια συλλογή που απαρτίστηκε από σκέψεις, ποιήματα και έμμετρες διηγήσεις από τα ταξίδια του στο εξωτερικό. Το 2016, ακολούθησε η έκδοση της δεύτερης ποιητικής συλλογής του, με τίτλο «ΤΟ ΑΥΡΙΟ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΑΡΓΑ». Μια συλλογή ποιημάτων και μικρών πεζών κειμένων, που προσπαθούν να εκθέσουν τα συναισθήματα της επιστροφής του στην Ελλάδα όπου βρίσκεται στην θύελλα της οικονομικής κρίσεως. Παράλληλα, από το 2016 διατηρεί μηνιαία στήλη αφιερωμάτων μουσικού περιεχομένου στο ηλεκτρονικό περιοδικό «ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ» και ενίοτε δημοσιεύει ποιήματα του σε αντίστοιχα ηλεκτρονικά περιοδικά, όπως το «POLISPOST». Τον Μάρτιο του 2019, τα πρώτα δύο έργα του πέρασαν από την αρμόδια κριτική επιτροπή και έγινε μέλος της ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ. Η «ΑΤΕΡΜΟΝΗ ΣΧΑΣΗ» είναι η τρίτη ποιητική συλλογή του, στην οποία συνεχίζει την συνεργασία, με τον ζωγράφο και φίλο του, Οδυσσέα Άννινο. Τέλος, συμμετείχε πρόσφατα στα ανθολόγια «Συνομιλώντας με τον Τάσο Λειβαδίτη» (2019) και «Συνομιλώντας με τον Arthur Rimbaud». (2020) Έχει τιμηθεί με διάφορα βραβεία από λογοτεχνικούς διαγωνισμούς, με τιμητική διάκριση για την συμμετοχή του στους 34ους Δελφικούς αγώνες ποίησης της ΠΕΛ, και τελευταία με το βραβείο ποίησης «ΕΛΙΚΩΝ», από το λογοτεχνικό περιοδικό ΚΕΦΑΛΟΣ, τον Νοέμβριο του 2019. Η «Ατέρμονη Σχάση», ήταν μεταξύ των βραβευμένων βιβλίων του 2019, από τον ΕΠΟΚ. Είναι παντρεμένος από το 2015 και έχει μία κόρη.