Από πολύ νεαρή ηλικία οι γυναίκες διδάσκονται να είναι συγκρατημένα απελευθερωμένες με το σώμα τους, αν όχι να καλύπτουν τη σχέση τους μαζί του με ένα πέπλο ταμπού κι ανασφαλειών, συστολή που επιδεινώνεται καταφανώς στην περίοδο της εφηβείας όταν το σώμα και οι λειτουργίες του αρχίζουν να αλλάζουν — γεια σας σπυράκια, ηβικές τρίχες και μαύρα στίγματα – και γίνονται σεξουαλικά ενεργές. Οι γυναίκες έχουν ανατραφεί πολιτισμικά να μην μιλούν για “προβλήματα των γυναικών”, συμπεριλαμβανομένων περιόδου, πόνων σε ορισμένα σημεία που έχουν θεωρηθεί σεξουαλικές περιοχές και σεξ. Αυτό μπορεί να μεταφραστεί σε έλλειψη εμπιστοσύνης στις συζητήσεις ακόμα και με το γιατρό τους, καθιστώντας το κίνδυνο ακόμα και για την υγεία.
Πού ξεφύτρωσε τόση ντροπή;
Αυτή η κουλτούρα ντροπής έχει αφετηρία την παιδική ηλικία. Ως παιδί, μια γυναίκα μπορεί να έχει μάθει να ντρέπεται για τα μέρη του σώματος από την αντίδραση των ενηλίκων, όταν για παράδειγμα ακούσει γυναικεία σώματα να συζητούνται δημοσίως με υποτιμητική τρόπο. Επίσης στα μέλη του σώματός μας δίνονται παρατσούκλια αντί για τους σωστούς όρους, καθώς ως κοινωνία νιώθουμε άβολα αν τα παιδιά χρησιμοποιούν λέξεις σαν τον αιδοίο.
Μεγαλώνοντας ακολούθως, συνειδητοποιεί πως ορισμένες σωματικές λειτουργίες φέρουν την ταμπέλα του “αηδιαστικού” κι αναγκαστικά μετατρέπονται σε απαγορευμένο θέμα. Ενώ φαίνεται ότι κάνουμε πρόοδο γύρω από το ταμπού της εμμηνόρροιας, πολλοί άνθρωποι δεν το έχουν αποδαιμονοποιήσει ακόμα. Μια διαφημιστική καμπάνια που δείχνει το εμμηνορροϊκό αίμα για πρώτη φορά στην Αυστραλία, έλαβε περισσότερα από 600 παράπονα (όλα απορρίφθηκαν). Τόσο μεγάλη δυσφορία προέκυψε από αυτή τη διαφήμιση, ωστόσο το αίμα στο πλαίσιο της βίας θεωρείται φυσιολογικό. Ειρωνεία;
Ας προστεθεί στην εξίσωση και η αντικειμενοποίηση των γυναικών με έρεισμα τα σεξιστικά καλούπια καθώς και η μανιώδης επιδίωξη του τέλειου σώματος. Έτσι, είμαστε πιο επικριτικοί για τον εαυτό μας από ποτέ, με κανένα μέρος του σώματος μας να είναι ασφαλές από τον εξονυχιστικό έλεγχό μας. Η σεξουαλικοποίηση των γυναικείων σωμάτων και πώς αυτά απεικονίζονται ως από τα μέσα ενημέρωσης και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό σε τούτο το φαύλο κύκλο, που ωθεί τις γυναίκες να αισθάνονται άβολα με τον εαυτό τους. Παράλληλα, η γυναικεία αυτοϊκανοποίηση όχι απλά δεν ενθαρρύνεται αλλά γιγαντώνεται ως ταμπού και ως αστειάκι· πώς οι γυναίκες θα γνωρίσουν τα σώματά τους όταν δεν ενθαρρύνονται καν να τα εξερευνήσουν;
Οι συνέπειες της ντροπής του σώματος στην υγεία.
Αν κοιτάξουμε τα θέματα γύρω από τη σεξουαλική υγεία βλέπουμε ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών να πέφτουν θύματα άγνοιας ή ημιμάθειας, περνώντας στα ψιλά γράμματα θέματα που μπορεί να αποβούν σοβαρά, απλώς επειδή ντρέπονται να τα συζητήσουν με κάποιον ειδικό.
Με μια γενιά που ανησυχεί περισσότερο για την εικόνα του σώματός τους από ποτέ, υπάρχει μεγάλη ανησυχία για τη μελλοντική της υγεία, ψυχική και σωματική.
Η πάθηση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι μόνο ένα παράδειγμα. Μεταξύ Ιανουαρίου 2016 και Ιουνίου 2017 , μόνο 55 τοις εκατό των Ευρωπαίων γυναικών ηλικίας 20 έως 59 συμμετείχαν στον έλεγχο του τραχήλου της μήτρας, λόγω δισταγμού στη σωστή ιατρική παρακολούθηση. Πράγματα όπως η ενδομητρίωση θα μπορούσαν διαφορετικά να έχουν λάβει θεραπεία και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής κάποιας γυναικών.
Το body shaming* δεν οδηγεί λοιπόν μόνο στη οχύρωση ενός τείχους στερεοτύπων, σεξισμού και εξαναγκασμού μαζοποίησης. Είναι τσεκούρι που τεμαχίζει την ψυχική υγεία τόσο εκείνου που το δέχεται, όσο και αυτού που το ασκεί. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, να μεταφραστεί σε επαγγελματικές ή προσωπικές αποτυχίες και σε κατακερματισμό της εμπιστοσύνης προς τον ίδιο και τους συνανθρώπους του.
Αν μάλιστα το body shaming γίνει τόσο συχνό, που καταλήξει συνθήκη ζωής μπορεί επίσης να οδηγήσει σε άγχος, κατάθλιψη και κοινωνική απομόνωση, κρίσεις πανικού, διατροφικές διαταραχές, ως και καρδιακά προβλήματα.
Χρειάζεται να διδάσκουμε νεαρά κορίτσια για κάτι περισσότερο από τα βασικά, να παραδώσουμε τις κατάλληλες για την ηλικία σεξουαλικές και αναπαραγωγικές πληροφορίες στο σπίτι και στα σχολεία, να μιλήσουμε στα κορίτσια για τις σωματικές λειτουργίες, να σταθούμε στο πόσο δυνατά και ικανά όχι πόσο όμορφα είναι. Να ομαλοποιούμε το σεξ και τις σωματικές λειτουργίες νωρίς, να καταργήσουμε τις απαγορευμένες ζώνες πάνω στα ίδια μας τα κορμιά, ενοχοποιώντας κάποια σημεία λες και δεν είναι κοινά σε όλους τους ανθρώπους.
Εξάλλου, μόνο οι γυναίκες που είναι άνετες με τους εαυτούς τους και τα σώματά τους μπορούν να έχουν τις δικές τους ανάγκες . Αυτές είναι που θα βοηθήσουν στην καλλιέργεια της επόμενης γενιάς γυναικών.
* Βody Shaming: η έκφραση επικριτικών, δυνητικά ταπεινωτικών σχολίων αναφορικά με τη σωματικά διάπλαση ενός ατόμου. Μπορεί να εκδηλωθεί με ποικίλους τρόπους και να έχει ως αποδέκτη κάποιο άλλο άνθρωπο ή τον ίδιο που το ασκεί.
Η τρυφεράδα θα σώσει τον κόσμο.
Γράφω γιατί αλλιώς θα σκάσω.